ภาวะเล็บช้อน

ภาวะเล็บช้อน อย่ามัวอายเพื่อนโดยการทาเล็บปกปิดไว้ ใครมี..ต้องมาพบแพทย์นะจ๊ะ

🥄 Koilonychia in Iron Deficiency Anemia 🥄

ผู้ป่วยหญิงอายุ 54 ปี มีอาการถ่ายเป็นเลือดสดจากภาวะริดสีดวงทวาร (Hemorrhoids) เป็นเวลานาน 7 ปี

มาพบแพทย์ด้วยอาการซีด ร่วมกับมีการเปลี่ยนแปลงของเล็บนิ้วชี้และนิ้วนางข้างซ้าย นิ้วโป้งทั้งสองข้าง มีลักษณะคล้ายช้อน (spoon-shaped nail) หรือที่เรียกว่า Koilonychia ดังรูป

ตรวจทางห้องปฏิบัติการพบ hemoglobin 7.8 g/dL, MCV 66 fl, ferritin level 3 ng/ml, TIBC 470 ug/dl

ตรวจหาสาเหตุของภาวะโลหิตจางอื่นๆ ไม่พบความผิดปกติใด
ส่องกล้องทางเดินอาหารพบมี hemorrhoid ริดสีดวงทวาร ซึ่งเป็นต้นเหตุของการถ่ายเป็นเลือดของผู้ป่วยรายนี้

การวินิจฉัยโรคในผู้ป่วยรายนี้คือ ภาวะโลหิตจางจากเสียเลือดเนื่องจากภาวะริดสีดวงทวาร

ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยการให้ยาเสริมธาตุเหล็ก จนระดับความเข้มข้นของเลือดกลับมาเป็นปกติ เป็นระยะเวลา 3 เดือน อย่างไรก็ตาม ความผิดปกติของเล็บยังคงปรากฎอยู่เช่นเดิม

บทเรียนจากเคสนี้

ภาวะเล็บที่มีรูปร่างเหมือนช้อน ที่เรียกว่า Koilonychia นอกจากภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กแล้ว ยังพบได้ในภาวะอื่นๆ ได้แก่
▫️ Hereditary กรรมพันธุ์
▫️ Idiopathic ไม่ทราบสาเหตุ
▫️ Substance สัมผัสสารเคมี เช่น ในช่างทำผม ทำเล็บ
▫️ ภาวะที่ร่างกายไม่สามารถดูดซึมวิตามินบี 12 ได้ปกติ
▫️Trauma เช่น ชอบกัดเล็บ กระแทกจากการออกกำลังกาย

เล็บที่มักพบความผิดปกตินี้ได้บ่อย คือ เล็บนิ้วโป้ง นิ้วชี้ และนิ้วกลาง (3 นิ้วแรก)

หากพบว่าตัวเองมีช้อนเล็บทำอย่างไร

• มาพบแพทย์เพื่อรับการตรวจหาสาเหตุ หากสาเหตุดังกล่าวได้รับการรักษาแล้วอาจทำให้เล็บที่งอกใหม่เป็นเล็บที่สวยสมบูรณ์ค่ะ
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารเคมี เช่น ใส่ถุงมือ
• หลีกเลี่ยงการกัดเล็บหรือพฤติกรรมที่ทำให้เกิดการอันตรายต่อเล็บ

หากตรวจไม่พบสาเหตุใด อาจเป็นกลุ่มที่ไม่ทราบสาเหตุ หรือ เป็นสาเหตุทางกรรมพันธุ์ ซึ่งไม่ส่งผลกระทบใดๆต่อสุขภาพค่ะ

Reference: August 30, 2018 N Engl J Med 2018;379:9.